Szlak Tatarski na Podlasiu – opis trasy + dodatkowe atrakcje

Bohoniki

TRASA – szlak tatarski:

Sokółka – Bohoniki – Krynki – Kruszyniany – Supraśl – Białystok

Tatarzy polscy – podstawowe informacje (historia, liczebność, język, religia)

Opisując szlak tatarski najlepiej by było zacząć od wyjaśnienia kim są Tatarzy. Tatarzy są jednym z plemion mongolskich z V-VI w. Od XII w. grupa ta została rozszerzona również o ludy tunguskie oraz tureckie. Od końca XIV wieku Tatarzy zaczęli się osiedlać na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego (okolice Wilna, Grodna czy Kowna), a potem przesiedlali się na Suwalszczyznę i Podole. Ich przodkowie wyemigrowali z terenów ówczesnej Złotej Ordy i Krymu. Początkowo nazywano ich Muślimami bądź Lipkami. W okresie międzywojennym Polskę zamieszkiwało około 5,5 tys. Tatarów. Po zakończeniu II wojny światowej na terenie obecnego województwa podlaskiego zachowały się 2 wsie tatarskie. Prócz tego Tatarzy żyją także w innych polskich miejscowościach: w Gdańsku, Białymstoku, Sokółce, Dąbrowie Białostockiej, Warszawie czy Gorzowie Wielkopolskim. Ich liczebność na świecie wynosi około 6,5 mln osób. Tatarzy polscy posługują się językiem polskim, zatracili znajomość swego języka – tatarskiego. Są wierni religii muzułmańskiej. W Polsce wyróżnia się sześć mniejszości etnicznych, jedną z nich są właśnie Tatarzy.

Sokółka - szlak tatarski
fragment wystawy z Muzeum Ziemi Sokólskiej

Szlak Tatarski –początek, przebieg, atrakcje po drodze, przydatne informacje

W sieci można znaleźć kilka opcji przebiegu różnych wariantów. My postanowiliśmy sugerowany Szlak Tatarski nieco zmodyfikować i dodać coś od siebie. Całkowita długość trasy, którą przejechaliśmy od Sokółki do Białegostoku wyniosła nam koło 100 km. Na jej pokonanie poświęciliśmy znaczną część dnia. W trakcie pokonywania Szlaku Tatarskiego odwiedziliśmy także Silvarium-ogród leśny w Poczopku, ale o tym już w innym wpisie.

Sokółka

Nasz camping znajdował się nad Stawami Dojlidzkimi w Białymstoku, zatem rano mieliśmy do pokonania około 50 km do Muzeum Ziemi Sokólskiej. które znajduje się przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 2 w Sokółce. Naprzeciw budynku mieści się niewielki park miejski, przy którym zaparkowaliśmy samochód i rozpoczęliśmy naszą przygodę pt. Szlak Tatarski. Na dwóch piętrach muzeum mieszczą się trzy działy tematyczne: historyczny, tatarski i etnograficzny. Warto się z nimi zapoznać aby lepiej zrozumieć to co później zobaczymy na szlaku. Wiedzy nigdy za dużo 😉

Łącznie w muzeum znajduje się ponad 2000 eksponatów oraz dokumentów dotyczących Sokółki i okolic. Eksponaty obrazują życie okolicznych mieszkańców od 1524 roku, tutaj właśnie dowiemy się interesujących informacji o przeszłości i życiu Tatarów. Na samym końcu zobaczymy urywek dawnego życia codziennego w okolicznych wsiach. Wstęp na wystawy wynosi 4 zł dla osób dorosłych i 2 zł dla dzieci/młodzieży.

Zwiedzenie wystaw zajęło nam około 45 minut.

Bohoniki

Dalej ruszamy do oddalonej o 8 km miejscowości Bohoniki. Tam zatrzymujemy się przy meczecie, będącym jedną ze świątyń muzułmańskich w województwie podlaskim. Opiekunką meczetu jest Pani Eugenia Radkiewicz, która równocześnie opowiada turystom wiele ciekawych opowieści, pokazuje meczet, odpowiada na pytania, a nawet zadaje zagadki. Takie zwiedzanie zajmuje około 15 minut, wstęp wynosi 5 zł za osobę.

Pewnie zauważyliście, że budynki sakralne poszczególnych religii różnią się między sobą. W przypadku meczetów widoczny jest podział świątyni na część damską i męską, obowiązek zdejmowania butów przy wejściu, rozmieszczenie pomieszczeń, charakterystyczny wystrój wnętrza, skierowanie budynku w stronę Mekki (miejsca świętego dla muzułmanów), aby modlący mogli być twarzą zwróceni w stronę najważniejszej świątyni Kaaba. W meczetach na ścianach można zauważyć muhiry, czyli oprawione w ramy wersety z Koranu (świętej księgi muzułmanów, odpowiednik Pisma Świętego), obrazy świętego miejsca islamu, czyli Mekki w Arabii Saudyjskiej.

Drewniana świątynia w Bohonikach pochodzi z drugiej połowy XIX wieku. Meczet, zbudowany na planie prostokąta, zwieńczony jest minaretem sygnaturkowym (wieżyczką) z zakończonym półksiężycem oraz pokryty czterospadowym dachem. Wnętrze podzielono na trzy części: wspólny przedsionek, mniejsza część dla kobiet oddzielona drewnianym przepierzeniem i firanką oraz ta większa sala dla mężczyzn.

W przeciwieństwie do kościoła katolickiego nie znajdziemy tu żadnych obrazów świętych, bo zabronione jest tworzenie wizerunku Proroka przez wyznawców. W głównej części świątyni prócz ozdób znajdziemy minbar, z którego imam wygłasza kazanie (hutba) i mihrab czyli wnękę w ścianie skierowaną zawsze w stronę Mekki. Podłoga meczetu wysłana jest dywanami.

Naprzeciwko świątyni znajduje się Dom Pielgrzyma, w którym można spróbować tradycyjnych potraw ludności tatarskiej. Koło budynku mieści się skała poświęcona ważnemu dla miejscowych Tatarów wydarzeniu mającemu miejsce w 1679r.

Bohoniki - szlak tatarski

Wychodząc z meczetu warto zobaczyć wzgórze a na nim dawny mizar – muzułmański cmentarz, znajdujący się kilka metrów dalej. Miejsce to jest ogrodzone i można na nie spojrzeć jedynie z drogi. Dziś miejsce to jest raczej niedostępne dla turystów. Nieco dalej jest współczesny mizar. Zatem za radą Pani Eugenii po wyjściu ze świątyni skręcamy w prawo i jedziemy na koniec wsi do obecnego cmentarza muzułmańskiego, który otoczony jest białym murem. Naprzeciw wejścia jest parking. Na cmentarzu odnajdziemy zarówno starsze jak i współczesne nagrobki z islamskim półksiężycem z gwiazdą oraz wersetami Koranu. Wszystkie nagrobki są ułożone w regularne rzędy zwane safami i skierowane w stronę Mekki. Muzułmanie ciało zmarłego układają na leżąco, na prawym boku z głową od strony zahodniej, tak aby w dniu Sądu Ostatecznego umarły gdy wstanie z łatwością odnalazł kierunek na wschód do Mekki, czyli ziemi świętej.

Krynki

Z miejscowości Bohoniki ruszamy w kierunku Kruszynian, czyli drugiej tatarskiej wioski na Podlasiu. Po drodze postanawiamy wstąpić jeszcze do miejscowości Krynki. Jest to nasz dodatkowy punkt na trasie: szlak Tatarski. Do najciekawszych atrakcji zalicza się tu układ przestrzenny rynku, mający kształt sześciokąta z wychodzącymi promieniście dwunastoma ulicami. Ten XVIII-wieczny układ miejski to unikat na skalę europejską i jedyny taki rynek w Polsce oraz nieliczny w Europie. Dalej zahaczamy jeszcze o niebieską Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (ul. Cerkiewna 7, Krynki) oraz zabytkową synagogę kaukaską (ul. Piłsudskiego 5, Krynki).

Kruszyniany

Z Krynek mamy koło 10 km do Kruszynian. W Kruszynianach podobnie jak w Bohonikach wstępujemy do meczetu oraz zwiedzamy mizar.

Po dojechaniu na miejsce okazuje się, że oprócz nas wiele innych osób i wycieczek zorganizowanych postanowiło zwiedzić to miejsce. Więc jesteśmy zmuszeni zrezygnować z wejścia do świątyni. Na najbliższe możliwe zwiedzanie musielibyśmy poczekać ponad 2 godziny … . Wnętrze jak i wystrój są zbliżone do świątyni w Bohonikach. Ceny biletów wynoszą też 5 zł za osobę. Wejścia są o konkretnych porach, inaczej niż w przypadku meczetu w Bohonikach.

Po obejrzeniu świątyni ruszamy spacerkiem prosto na największy mizar w Polsce założony w XVIII wieku. Znajduje się on nieopodal meczetu. Najstarszy nagrobek pochodzi z 1786 roku, ale jest tam także kilka nagrobków z II połowy XIX wieku. Nieliczne, starsze groby zawierają dwa kamienie, jeden u stóp zmarłego, a drugi nad jego głową. Każdy z nich posiada symbol religijny islamu, czyli półksiężyc oraz napisy w językach: arabskim, polskim lub białoruskim. Groby są zwrócone w prawą stronę, na wschód w kierunku Mekki. Wierzy się, że dusza zmarłego opuszcza ciało z prawej strony.

Kruszyniany - szlak tatarski
Supraśl

Po wizycie w Kruszynianach jedziemy do Supraśla, czyli do kolejnej atrakcji niezwiązanej zbytnio ze Szlakiem Tatarskim, lecz wartej zobaczenia. Muzeum Ikon, bo o nim mowa jest usytuowane w budynku dawnego Pałacu Archimandrytów. W swej kolekcji posiada około 1200 XVIII i XIX wiecznych ikon, unikatowych fresków oraz przedmiotów sakralnych. To pierwsze interaktywne muzeum przedstawiające sztukę sakralną prawosławia. Ceny biletów wynoszą 10 zł za bilet ulgowy i 18 zł za bilet normalny. Więcej informacji o wystawach i godzinach otwarcia znajdziecie na stronie internetowej Muzeum Ikon.

Białystok

Na sam koniec jedziemy jeszcze do Domu modlitw muzułmańskich w Białymstoku (ul. Grzybowa 42) . W tym miejscu kończymy naszą przygodę pt. Szlak Tatarski, który szczerze polecamy.

AUTOR: Julia (16 lat)

Podobał Wam się wpis? Co myślicie o tym miejscu? A może macie jakieś sugestie? Koniecznie dajcie znać w komentarzach, to dla nas bardzo ważne 😊

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments