Oto miejsca, które odwiedziliśmy:
- Wach
- Muzeum Kurpiowskie
- Myszyniec
- Bazylika Mniejsza
- Muzeum w Dzwonnicy
- Kadzidło
- Zagroda Kurpiowska
- Czarnia
- Rezerwat „CZARNIA” – szlak barci kurpiowskich
- Wydmusy
- Zalew Wykrot – rejs rowerem wodnym
- Ostrołęka
- Muzeum Kultury Kurpiowskiej
- Mauzoleum
Zacznijmy od fragmentu utworu „Skiela wzion się burśtyn ?” w kurpiowskim wydaniu 😁:
Kieni Pon Bóg na grześnych ludzi napuścił potop,to
– jek ziedomo ze starech ksiegów
– straśliwy desc loł bez śterdzieści dniów
i noców nieprzerwanie,
a ludzie gineni jak nandzne roboki
Płakali tyz rzywnie z niescańścia,
a łzy jech – jek napencnioły groch grube, kopały
w to wode potopowo. I zrobziło się takoj:
– ze łzów ludzi niezinnych, małech dzieci i jensych
nieboroków ulezoł się burśtyn jek łza cysty i przejzysty
-na pasije, na leki, na korole dla dziwoków i na inse
psiankne i przyjemne rzecy.
Jak Wam się podoba gwara kurpiowska? 😀
Wach
Muzeum Kurpiowskie
| GPS: | 53°18’16.206″N, 21°24’6.049″E |
| Adres: | Wach 14, Kadzidło |
| Godziny otwarcia: | od świtu aż do zmierzchu |
| Cennik | Dorośli – 10 zł, dzieci – 5 zł. |
| Sposób zwiedzania | Po muzeum oprowadza właściciel obiektu. |
Muzeum w Wachu wspominamy z szerokim uśmiechem. Jest to bowiem cudowne, pełne eksponatów miejsce prowadzone przez przemiłych ludzi z pasją. Według informacji znajdujących się na stronie Muzeum Kurpiowskiego w Wachu, właściciele mają w swoim posiadaniu … ponad 15 tysięcy przedmiotów i nadal gromadzą.
Muzeum prezentuje nam różnego rodzaju przedmioty. Podczas odwiedzin można zapoznać się tu z kulturą, historią, folklorem i sztuką ludową Kurpi.
Myszyniec
Adres: Plac Rynarzewskiego 16, 07-430 Myszyniec
Bazylika Mniejsza
Bazylika Mniejsza w Myszyńcu jest neogotyckim kościołem z początku XX wieku. Oficjalnie nazywana jest „Katedrą Kurpiowską” i … uwaga! uwaga! … jest jednym z największych kościołów na Mazowszu!
Najtragiczniejszy dla bazyliki był rok 1708, kiedy to została całkowicie spalona przez Szwedów. Jak mówią niektóre źródła, a przede wszystkim legenda – Kurpie pokonali wówczas wojska Karola XII właśnie pod Myszyńcem, na Kopańskim Moście jednak bazylika ucierpiała. Nastrój towarzyszący temu zdarzeniu zachował się w krążącej później przyśpiewce:
Na Kopańskam Moście
Stali dziwne goście
I fuzyja nieli;
Ło tam nie ziedzieli,
Że Kurpsie też majo
I tengo strzelajo
Najświantsza Maryjo,
Śwedy nas zabzijo,
Retuj nas w tej bziedzie
Staw Kurpsia na przedzie:
Kurpsie sia nie dajo,
Śwedy uciekajo
Choć Mysianiec płonie
Łod rzuconej drzazgi,
My na swam zagonie
Zbzijam was na niazgi!
źródło: https://www.spiewnikniepodleglosci.pl/
Dalsze dzieje kościoła są niejasne. Jedne źródła mówią, że został odbudowany od razu po spaleniu, inne, że dopiero w kilka lat później. Tak czy inaczej: teraz bazylika prezentuje się przepięknie i zachwyca każdego przechodnia swoim majestatem.
Ciekawostką jest, że poza wejściem do wnętrza kościoła, jest również możliwość spojrzenia na Myszyniec z góry, odwiedzając wieżę widokową umieszczoną na jednej z wież bazyliki. Pomimo tego, że trzeba włożyć trochę wysiłku, aby wejść do góry, widoki na miasto wynagradzają cały trud. Polecamy! 🤩
Muzeum w Dzwonnicy
| Godziny otwarcia | wtorek-sobota: 11.00-19.00, niedziela: 10.00-19.00. |
| Cennik | Bezpłatnie |
| Położenie | Naprzeciwko Bazyliki Mniejszej |
Muzeum w Dzwonnicy to miejsce gdzie możemy poznać historię Myszyńca oraz całych Kurpi. Poza tym, po odwiedzinach w muzeum będzie znacznie bogatsi o wiedzę na temat tego regionu, jego historii i żadne zwyczaje czy tradycje kurpiowskie nie będą Wam obce.
Odwiedzając muzeum mieliśmy okazję i ogromną przyjemność poznać przesympatycznego człowieka, pana Roberta Pietrzaka, pracującego w tymże muzeum. Dzięki jego ciekawym opowieściom, mogliśmy znacznie lepiej poznać i zrozumieć historię tego miejsca. Panie Robercie, jeszcze raz z całego serca dziękujemy 😀.
Na terenie muzeum odnajdziemy wiele interaktywnych przedmiotów, zabaw, które w przyjazny sposób przedstawią nam te najważniejsze informacje. Nie obędzie się również bez quizów sprawdzających naszą wiedzę o tym regionie. Warto zrobić sobie test ze znajomości gwary kurpiowskiej. Nam niestety nie poszedł on najlepiej, ale obiecaliśmy sobie, że przy następnych odwiedzinach zdamy go na 100 % :))
Kadzidło
Zagroda Kurpiowska
| Adres | Trasa Mazurska 2, 07-420 Kadzidło |
| Cennik | Normalny – 8 zł Ulgowy – 5 zł w niedzielę wstęp wolny |
| Godziny otwarcia | codziennie – 10.00 – 17.00 |
Zagroda Kurpiowska to coś na kształt małego skansenu. Zobaczymy tutaj liczne chaty oraz ich wnętrza. Są tu także inne budynki, które potrzebne były do funkcjonowania ludziom ówczesnej wsi.
Warto zwrócić uwagę na niezwykle harmonijny układ budynków odwzorowujących dawną zagrodę: niegdyś naprzeciwko domu zwykle stała stodoła, a po bokach umieszczano z jednej strony spichlerz, z drugiej oborę, zwaną także chlewikiem. Domy kurpiowskie zwrócone były zawsze szczytem do drogi i oddzielone od niej małym ogródkiem kwiatowym lub warzywnym. Nieodłącznym elementem każdej zagrody była studnia z żurawiem.
Domy na Kurpiach nazywane były izbami. Wyjątkowy charakter nadawały chałupom kurpiowskim koruny, czyli drewniane, często z fantazją rzeźbione gzymsy zawieszane nad oknami.
Ciekawostką jest, że chaty widoczne na zdjęciu powyżej (oraz inne budynki których nie udało się odrestaurować) spłonęły podczas pożaru w 2015 roku. Przyczyną pożaru było celowe podpalenie. Na szczęście dzięki dofinansowaniu urzędów i pomocy mieszkańców Kurpi, możemy je zwiedzać i poznać choć część z tych, które do pamiętnego roku można było swobodnie zwiedzać.
Czarnia
Rezerwat „CZARNIA” – szlak barci kurpiowskich
GPS: N 53.33386, E 21.20667 (kapliczka)
Początek szlaku znajduje się przy drodze Myszyniec – Chorzele i rozpoczyna się obok wykonanej z lipowego pnia kapliczki Św. Huberta, patrona myśliwych.
Podczas szlaku, skupiamy się na poszukiwaniu barci. A co to takiego są te barcie? Są to wydrążone w celach hodowli pszczół komory wewnątrz pnia drzewa. Czyli takie ule tylko że w drzewie.
By zobaczyć jak tworzyło się barcie albo poznać sposoby bartników na pozyskanie miodu, polecamy obejrzeć filmik nagrany przez WWF – „Powrót bartnictwa”. Jakość może i nie jest najlepsza, ale informacje za to bardzo wartościowe. 🌳🌲
W zasadzie szlak nie jest długi. Po przejściu kilkudziesięciu/może kilkuset metrów zobaczymy tablicę i ogrodzone drzewo – w tym miejscu należy wypatrywać owych barci. To właśnie tutaj kończy się szlak.
A więc powiem tak: warto tu przyjechać, bo można na żywo zobaczyć barcie (o których dowiedzieliśmy się trochę informacji w Wachu czy w Myszyńcu) jednak nie nastawiajcie się na długi spacer – raczej zajmie Wam on kilkanaście minut.
Wydmusy
Zalew Wykrot – rejs rowerem wodnym
| Adres: | Wydmusy, ul. Miodobrania 1 |
| Cennik | 30 zł/h |
Zalew ten znajduje się na terenie campingu, na którym obecnie byliśmy: Kurpiowska Kraina. Jednak woda wraz z plażą dostępna jest dla wszystkich – zarówno turystów i jak i społeczności lokalnej. Polecamy Wam rejs rowerkiem wodnym po zalewie. Czas upływa momentalnie!
Ostrołęka
Muzeum Kultury Kurpiowskiej
| Adres | plac Generała Józefa Bema 8, 07-410 Ostrołęka |
| Godziny otwarcia | wtorek, czwartek, piątek : 9.00–17.00 środa: 9.00–18.00 sobota i niedziela: 10.00–16.00 |
| Cennik | ekspozycje stałe: Bilet normalny – 8 zł Bilet ulgowy – 5 zł Bilet rodzinny – 15 zł ekspozycje czasowe: Bilet normalny – 5 zł Bilet ulgowy – 3 zł W niedzielę wstęp jest bezpłatny |
W muzeum Kultury Kurpiowskiej zobaczymy między innymi tradycyjne stroje kurpiowskie, przyrządy oraz narzędzia a przede wszystkim dowiemy się jak powstawały wycinanki. Poza tym, odnajdziemy tu działy historyczne, w których poznamy ważne dla Kurpi daty i wydarzenia. Na samym dole, w piwnicach, znajdziemy też dział z dawną biżuterią oraz liczne obrazy.
Zaś jeśli chodzi o informacje – po odwiedzeniu już 2 muzeów kurpiowskich (w Wachu i w Kadzidle) prawdopodobnie niewiele Was już zaskoczy. Mimo to, warto się tutaj udać gdyż muzeum to pozwala spojrzeć na wiele informacji z innej perspektywy, utrwalić sobie to co już wiemy i pewne rzeczy lepiej zrozumieć.
Mauzoleum
| Adres | Warszawska 2a, 07-410 Ostrołęka |
| Godziny otwarcia | 1 kwietnia – 30 września poniedziałek: nieczynne, wtorek–piątek: 10.00–17.00, sobota–niedziela: 12.00–19.00. 1 października – 31 marca poniedziałek: nieczynne, wtorek – niedziela: 10.00–15.00. |
| Cennik | normalny –8 zł, ulgowy – 5 zł, rodzinny – 15 zł, w niedzielę wstęp wolny |
POMNIK MAUZOLEUM ŻOŁNIERZY POLEGŁYCH W BITWIE POD OSTROŁĘKĄ 26 MAJA 1831 ROKU – jak sama nazwa wskazuje – upamiętnia żołnierzy poległych w bitwach. To jednak muzeum dotyczy tylko i wyłącznie – powstania listopadowego. Muzeum to zostało wybudowane wewnątrz ziemnego fortu carskiego z XIX wieku z okazji setnej rocznicy bitwy. W mauzoleum znajduje się sarkofag, w którym spoczęły prochy powstańców. W najniższej kondygnacji budowli zobaczyć można nowoczesne, multimedialne wystawy. Dotyczą one bitwy, historii carskiej fortyfikacji (w której to obecnie znajduje się muzeum) oraz samego Pomnika Mauzoleum.
Jest to naprawdę bardzo fajne miejsce! Nas dodatkowo po muzeum oprowadziła pewna miła pani przewodnik za co bardzo dziękujemy :))
Ciekawostką jest, że ostrołęckie mauzoleum jest jedynym tego typu obiektem w Polsce!
AUTOR: Zuzanna (14 lat)
Podobał Wam się wpis? Co myślicie o tych miejscach? A może macie jakieś sugestie? Koniecznie dajcie znać w komentarzach, to dla nas bardzo ważne 😊
