Kotlina Sandomierska

Kotlina Sandomierska

Majówkę roku 2022 postanowiliśmy spędzić w przepięknym regionie o nazwie Kotlina Sandomierska. Po pandemicznym niebycie można wreszcie bez obostrzeń pochodzić, wejść do zamkniętych pomieszczeń czy tak po prostu odpocząć. My ten 5 – dniowy długi weekend zaplanowaliśmy tak, aby mając noclegi w jednym miejscu, móc dość łatwo przemieszczać się po okolicy. Czasami są to przejazdy kilku, kilkunasto czy kilkudziesięciokilometrowe. Nasz wariant dotyczy – jak wiecie – przyczepy, zatem staraliśmy się znaleźć coś pośrodku.

Oto miejsca, które odwiedziliśmy w 4 dni:

Kotlina Sandomierska

Strzałem w dziesiątkę okazało się pole campingowe w Bałtowie, które jest usytuowane tuż obok kompleksu Bałtowskiego, będącego jedną z atrakcji jaki oferuje Kotlina Sandomierska. Ponadto, to bardzo ładne miejsce zlokalizowane tuż nad rzeką Kamienną. Co więcej nie czuliśmy się tam osaczeni jakimś płotem czy nadgorliwością obsługi, a za cztery noce i cztery osoby zapłaciliśmy tylko 240 pln. Więcej informacji o tym miejscu w naszym wpisie: Pole namiotowe i campingowe w Bałtowie.

Kotlina Sandomierska - Camperpark Bałtów

Plan na cztery kolejne dni był dość napięty, jako że Kotlina Sandomierska ma naprawdę wiele do zaoferowania. Dlatego też każdy dzień był zaplanowany do granic możliwości. A co z tego wyszło? Poczytajcie.

29 kwietnia przeznaczyliśmy na przejazd na camping i dopiero kolejnego dnia mogliśmy zacząć zwiedzać wszystkie te miejsca z których słynie Kotlina Sandomierska. I tak oto właśnie nasza przygoda się rozpoczęła.

Dzień 1

Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska
Trochę podstawowych informacji

Rezerwat Krzemionki był pierwszą atrakcją soboty, gdyż bilety mieliśmy zarezerwowane już na godz. 9:00 w cenie 80 pln za bilet rodzinny (2022 r.). Warto nadmienić, że po rezerwacie oprowadzała nas przesympatyczna pani Kasia, która w niezwykle ciekawy sposób opowiedziała nam o tym miejscu. Najpierw zobaczyliśmy wystawy w budynkach muzeum by w końcu zejść pod ziemię około 9 m. w dół. Następnie już na powierzchni zwiedzaliśmy dawną reprezentatywną osadę. Cała, obecna trasa powstała w 2012 r. i obecnie liczy około 1,5 km długości w tym prawie 500 m pod ziemią. Na terenie rezerwatu znajduje się od 3500 – 4000 kopalń, a dokładnie rzecz biorąc szybów kopalnianych.

Krzemień – czemu taki ważny

Wydobywanie krzemienia miało tu miejsce głównie od 3900 r. p.n.e. do 1600 r. p.n.e. Na głębokości kilku metrów w głąb ziemi znajduje się wapień a w nim krzemień pasiasty. Jego wydobywaniem zajmowali się górnicy neolityczni ponieważ krzemień w tamtych czasach był bardzo pożądanym surowcem. Wykorzystywano go głównie do produkcji narzędzi, gdyż jego ostre krawędzie sprawdzały się przy produkcji noży, sierpów, motyk, siekier.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Początki rezerwatu

Rezerwat Krzemionki od 2019 r. wpisany jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako krzemionkowski region prehistorycznego górnictwa krzemienia pasiastego. Podziemna trasa turystyczna w Krzemionkach jest jedynym tego typu obiektem na świecie otwartym dla szerszej publiczności. Pewnie jesteście ciekawi jak to się stało, że powstał tu rezerwat. Ano w 1922 r. młody geolog Jan Samsonowicz, mieszkaniec pobliskiego Ostrowca Świętokrzyskiego, zaczął badać dziury, nory, jamy, lochy o których donosili mu lokalni mieszkańcy wsi Krzemionki. Skutkiem tego wyniki jego obserwacji upewniły go, że niegdyś musiało tu być jakieś starodawne kopalnictwo, a konsultacja z innym geologiem Stefanem Krukowskim tylko potwierdziła jego teorie. Z czasem sprawę nagłośniono, wieś przeniesiono z korzyścią dla mieszkańców i finalnie w 1928 r. utworzono rezerwat, którego powierzchnia z czasem powiększała się. Dziś rezerwat zajmuje powierzchnię ponad 370 hektarów.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki

Kotlina Sandomierska

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Opis trasy

Będąc pod ziemią mogliśmy zobaczyć stare odtworzone kopalnie krzemienia, przejść się po dawnych korytarzach oraz poczuć smak tej ciężkiej i jakże niebezpiecznej pracy „na dole”. Obecne korytarze zostały powiększone, aby turyści mogli wygodnie się przemieszczać. Warto dodać, że kiedyś ludzie byli niżsi a ich średnia życia wynosiła około 31-33 lat.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki

Dawniej korytarze były znacznie mniejsze, tzn. niższe, górnicy pracowali na kolanach a drogę oświecali sobie szczapami żywicznymi. Gdy ogień przygasał ocierali je o ocios chodnika by wzniecić większy ogień. Po dziś dzień można zobaczyć czarne ślady na filarach.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
czarny ślad na filarze

Na uwagę zasługuje rysunek wykonany właśnie węglem drzewnym na jednym z filarów, gdyż jest to prawdopodobnie pozostałość po górnikach neolitycznych.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
rysunek na filarze

Naukowcy twierdzą, że rysunek ten przedstawia wielką matkę lub kobietę rodzącą i zapewne związany jest z dawnymi wierzeniami. Znak ten pochodzący sprzed ponad 5000 lat obecnie pełni rolę loga Krzemionek.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - krzemień pasiasty
krzemień pasiasty – na ścianach i na suficie
Kotlina Sandomierska - krzemień pasiasty
Kotlina Sandomierska - krzemień pasiasty
krzemień pasiasty na ścianach
Kotlina Sandomierska - krzemień czekoladowy
Krzemień czekoladowy – jest gorszej jakości niż krzemień pasiasty.
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
dawna część kopalni
Rekonstrukcja osady

Dodatkowo pod gołym niebem można zobaczyć rekonstrukcję osady. Nasza grupa z racji porannego wejścia liczyła tylko 7 osób więc można było zadać pytania czy po prostu porozmawiać.

Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki
Kotlina Sandomierska - Rezerwat Krzemionki

Jeśli będziecie planować odwiedzić to miejsce, to pamiętajcie, że obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc, bilety są płatne przed wejściem no i że warto przyjechać najwcześniej jak się da, gdyż wtedy jest szansa na mniejszą liczbą osób w grupie.

Więcej o tym miejscu znajdziecie pod linkiem http://krzemionki.pl/kategoria/aktualnosci/

Kotlina Sandomierska
Zamek Krzyżtopór w Ujeździe

Po raz ostatni byliśmy w tym miejscu w 2009 roku i niewiele się tu zmieniło. Parkingi wokół zamku są bezpłatne a za bilet dla nas (2+2) trzeba zapłacić 56 pln. Tym razem nadrabiamy zaległości w zdjęciach i materiałach do filmów oraz nawiązujemy znajomość z przesympatyczną grupą rekonstrukcyjną Bractwo Rycerskie Zamku Szydłów. Było dużo śmiechu i również mieliśmy okazję zobaczyć grupę w akcji. Warto dodać, że grupa ta to nie tylko ludzie poprzebierani w dawne stroje lecz specjaliści w swojej dziedzinie. Niesamowita prezentacja sposobów walki i ciekawe opowieści pozostaną w naszej pamięci na długo. Ale to nie wszystko, jeden z członków grupy: Pan Paweł ma swój kanał na youtubie: O historii, który z całego serca polecamy.

Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Parę słów o samym zamku

Zamek Krzyżtopór to do czasów Wersalu największa budowla pałacowa w Europie. Od kilku lat ma status pomnika historii mimo, że zamek lata świetności miał tak naprawdę jedynie przez kilka miesięcy a jego budowa to połowa XVII wieku. Obiekt ten był wielokrotnie niszczony, napadany i palony, zaś po ostatnich najazdach nigdy nie powrócił do pierwotnej świetności.

Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór
Kotlina Sandomierska -Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska

A co charakteryzuje Krzyżtopór?

  • miał on 365 okien, czyli tyle ile jest dni w roku,
  • posiadał 52 komnaty, czyli tyle ile tygodni w roku,
  • było tam 12 wielkich sal, czyli tyle ile miesięcy w roku,
  • miał 4 baszty, czyli nawiązanie do ilości pór roku.
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Dominika, Kacper – dziękujemy za zdjęcie zamku Krzyżtopór z samolotu 🙂
Legenda o Białej Damie

Ponoć na zamku w Krzyżtoporze można czasami spotkać Białą Damę, ale bieda temu kto ją zobaczy. Biała Dama to nikt inny jak krewna Krzysztofa Baldwina, obłudna i wyjątkowo wredna baba. Miała ona białego pieska, który był jej pupilkiem. Ufała mu bezgranicznie do tego stopnia, że wierzyła, iż pies ma zdolności rozpoznawania dobrych i złych ludzi. Gdy pies na kogoś zaszczekał, nieszczęśnik od razu lądował w lochu gdzie umierał z głodu i pragnienia. Pewnego dnia do zamku przybył dworzanin z dalekich stron. Kiedy pies go zobaczył zaczął szczekać. Jednak dworzanin nie poddał się i w rezultacie zabił pieska, damę i przybyłych dwóch oprawców, których zadaniem było wtrącenie go do lochu. Od tamtej pory nastał spokój, jednak ponoć Biała Dama lubi co jakiś czas się pojawić w zamku. Uważajcie na nią, a w szczególności na jej pieska.

Jeśli macie ochotę poznać lepiej historię tego zamku, to zapraszamy na jego oficjalną stronę: Zamek Krzyżtopór.

Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Kotlina Sandomierska - Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Opatów

Kotlina Sandomierska to nie tylko kopalnia czy zamek lecz znacznie więcej. Do tej pory w Opatowie byliśmy tylko przejazdem, wreszcie przyszła pora na poznanie choć odrobinę tego historycznego miasteczka.

Podziemia

W Opatowie skupiliśmy się na zwiedzaniu podziemi. Wcześniej zarezerwowaliśmy sobie bilety aby po ich opłaceniu na miejscu udać się na podziemną wycieczkę. Plan był taki by zaraz po wyjściu z podziemnej trasy móc iść zwiedzać sam Opatów o godz. 15:00 w towarzystwie przewodnika, pana Jarosława zatem wszystko musiało być dopięte na ostatni guzik.

Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kotlina Sandomierska - Opatów

Trasa podziemna leży bezpośrednio kilka metrów pod starym miastem. Piwnice które kiedyś powstały pod miastem z czasem powodowały osuwiska, osunięcia dlatego też do zabezpieczania tych korytarzy i ich przebudowy zatrudnieni zostali ci sami górnicy z Bytomia, którzy budowali podziemną trasę turystyczną w Sandomierzu. I trzeba przyznać że ich praca nie poszła na marne, bo podziemna trasa jest całkiem okazała.

Kotlina Sandomierska
Spacer po mieście

Po trasie podziemnej przyszła kolej na zwiedzanie samego Opatowa. Wspomniany wcześniej pan Jarosław, czyli nasz przewodnik, z niezwykłą starannością opowiedział całej grupie o historii tego miasteczka. Wraz z jego interesującymi opowieściami mogliśmy spacerować po dawnym Opatowie i oczami wyobraźni przenosić się w dawne czasy. Na swojej trasie zobaczyliśmy między innymi: rynek, klasztor i kościół oo. Bernardynów, Bramę Warszawską oraz Kolegiatę św. Marcina.

Kotlina Sandomierska - Opatów
Brama Warszawska
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kolegiata św. Marcina 
Kotlina Sandomierska - Opatów
Brama Warszawska
Kotlina Sandomierska - Opatów
Kotlina Sandomierska - Opatów
rynek
Kotlina Sandomierska - Opatów
klasztor i kościół oo. Bernardynów
Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska

Powyższe skany to papierek i cześć opakowania krówek z których to słynie Opatów.

Muzeum Geodezji i Kartografii

Ciekawą atrakcją było także Muzeum Kartografii i Geodezji, które powstało w 2005 r. Ponoć jest to jedyne miejsce w Polsce, które gromadzi przyrządy używane przez geodetów przed erą technologii cyfrowej. Mianowicie zobaczyć tu można między innymi: kilkadziesiąt map oraz przyrządów do pomiarów i obliczeń, które służyły kiedyś geodetom i kartografom.

Kotlina Sandomierska - Opatów - Muzeum Geodezji i Kartografii
Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska - Opatów - Muzeum Geodezji i Kartografii
Kotlina Sandomierska - Opatów - Muzeum Geodezji i Kartografii
Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Położenie

Kotlina Sandomierska to też pałace, choć w tym przypadku mowa raczej o jego ruinach. Obiekt znajduje się w pobliżu drogi z Opatowa do Sandomierza (E371), w odległości ok. 70 km od Kielc (GPS: 50°44’46.3″N 21°26’26.6″E). Samochód możecie zostawić na parkingu przy kościele, aby po drodze do pałacu zobaczyć także dawny zbór ariański.

Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Odrobina historii

To wyjątkowe miejsce, mało znane szerszej widowni a to z prostego powodu, że teren pałacu jest mało dostępny i dodatkowo oznaczony tablicami: wstęp wzbroniony. Historia pałacu sięga roku 1854 kiedy to rozpoczęto jego budowę. Pałac był bardzo nowoczesny, jak na czasy, w których powstawał, gdyż budowany był z najwyższej jakości drogich materiałów, miał marmurową posadzkę i schody, pokoje wyposażone były w drogie meble, a na ścianach wisiały obrazy znanych artystów. Niestety, różne były jego koleje losu i naprawdę szkoda, że tak niewiele zostało do dziś.

Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Chwila refleksji

Pałac Karskich we Włostowie to miejsce niesamowite, albowiem otacza je atmosfera tajemniczości i nostalgii. Ponadto, jest wielką atrakcją dla miłośników ruin i badaczy historii. Trzeba jednak uważać, ponieważ ruiny są w opłakanym stanie. Resztki ścian wyglądają, jakby się miały za chwilę zawalić, zaś pozostałości sklepień niebawem pewnie runą. Spacerując po terenach otaczających pałac trzeba też uważać na odsłaniające się gdzieniegdzie podziemia. Jednakże przykre jest to, że na całym terenie nie znaleźliśmy ani jednej tabliczki informującej o tym miejscu i jego historii. Jedynie na fragmentach budynków wiszą nieliczne zakazy wstępu i ostrzeżenia przed zawaleniem a także jedna ręcznie wykonana tabliczka z planem terenu.

Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Kotlina Sandomierska - Ruiny Pałacu Karskich we Włostowie
Ruiny zamku w Międzygórzu
Położenie

Zamek, a właściwie jego ruiny znajdują się w Międzygórzu – kilka kilometrów od trasy S7. Przy budowli znajduje się parking, zadaszona wiata i tablica informacyjna a sam obiekt jest dostępny cały rok, choć przy deszczowej pogodzie lub lodzie możecie mieć problem z wejściem na górę. Obiekt ten położony jest nad rzeką Opatówką, zaś u jego podnóży znajduje się staw.

Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Opis

Obiekt pochodzący z XIV w. ulokowany jest na wzgórzu, a jego powierzchnia pierwotnie przekraczała 1000 metrów kwadratowych. Otoczony fosą budowla została zbudowana z piaskowca i cegieł. W środku zamek posiadała dziedziniec, a pomieszczenia rozmieszczone były na trzech kondygnacjach lecz niestety niewiele detali architektonicznych dotrwało do naszych czasów.

Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Międzygórzu

Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków.

Zamek w Ossolinie

Pozostałości zamku położone są w Ossolinie (woj. świętokrzyskie), około 5 kilometrów od Klimontowa i około 20 kilometrów od Opatowa. Ruiny znajdują się przy drodze zatem ciężko ich nie zauważyć. Znaczną częścią ruin jest niby most nad drogą, zaś przy nim znajduje się tablica i mały ziemny plac do zaparkowania.

Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Ossolinie
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Ossolinie
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Ossolinie
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Ossolinie
Kotlina Sandomierska - Ruiny zamku w Ossolinie

Most nad drogą robi wrażenie, ale jeżeli narobił on Wam apetytu na więcej to muszę Was rozczarować. Jest to bowiem najważniejsza część, która przetrwała do naszych czasów. Pozostałe ruiny nie robią wrażenia.

Dzień 2

Sandomierz – królewskie miasto („Mały Rzym”)
Skąd nazwa „Sandomierz”

Jak zapewne się domyślacie, Kotlina Sandomierska wzięła swą nazwę od najbardziej znanego na tym terenie miasta, czyli Sandomierza. Może na początku poznajmy historię tego miasteczka gdyż jest ona niezwykle ciekawa. Albowiem są aż trzy teorie wyjaśniające dlaczego właśnie taka nazwa została przypisana miastu.

  • Pierwsza teza głosi, że nazwa wywodzi się od położenia geograficznego, ponieważ w XVII wieku San uchodził do Wisły około 3 km od miasta. Mówiono, że San „domierza” czyli wpada do naszej rzeki.
  • Druga teoria mówi że Sandomierz niegdyś sprawował sądy pokoju („sud” i „mir” ), czyli sądzono i godzono w nim ludzi.
  • Najbardziej prawdopodobna jest trzecia teoria, według niej nazwa wywodzi się od imienia założyciela miasta – Sudomira.
Kilka praktycznych rad:

Naprawdę nie łatwo w kilku akapitach napisać o tym pięknym, królewskim mieście, gdyż ma wiele do zaoferowania. Dla dobrze zorganizowanych turystów z pewnością jeden dzień powinien wystarczyć, choć warto tu spędzić więcej czasu. Trzeba pamiętać o niezwykłej popularności tego miasta i być tam już rankiem, gdyż później pojawiają się tłumy turystów i problemy z pozostawieniem samochodu. Ceny w parkometrach nie należą do niskich, bowiem niektóre miejsca to koszt nawet 10 pln / h.

Kotlina Sandomierska - Sandomierz - Wąwóz Królowej Jadwigi
wąwóz
Atrakcje

Sandomierz obfituje w piękne przyrodniczo miejsca, zaś przepływającą przez niego królową polskich rzek – Wisła niewątpliwie dodaje im uroku. Możemy przejść się kilkoma wąwozami, zaś najbardziej znany z nich to Wąwóz Królowej Jadwigi.

Jest tu też cała masa muzeów, np: Dom Długosza, Zbrojownia Rycerska, Muzeum Zamkowe (ulgowy – 12 pln )

Sandomierz
Kotlina Sandomierska

Pod wzgórzem Starego Miasta stoi pomnik Papieża Jana Pawła II, ponieważ nasz rodak był tu w 1999 roku.

Kotlina Sandomierska

Sandomierz zwany dawniej Sędomierzem, Sędomirem czy Sandomirią to miejsce całego mnóstwa budowli sakralnych, kościołów czy bazylik.

Sandomierz
Kotlina Sandomierska
Sandomierz
Sandomierz

Punktami obowiązkowymi podczas wizyty tu powinny być: Zamek Kazimierzowski, Podziemna Trasa Turystyczna, Brama Opatowska (ulgowy – 8 pln ) a także Ratusz z otaczającym go Rynkiem. Można by rzec, że znajdziemy tu po trochu wszystkiego co Kotlina Sandomierska ma nam do zaoferowania.

Sandomierz - podziemia
Sandomierz - podziemia
Kotlina Sandomierska
Sandomierz - zamek
Sandomierz - zamek
Sandomierz - zamek
Sandomierz - zamek
A może by tak jechać a nie iść

Dla mniej wprawionych w boju, miasto oferuje przejażdżki pojazdami elektrycznymi z przewodnikami, zatem sposób zwiedzania można dopasować do możliwości i kondycji.

Warto wcześniej – jeśli to konieczne – zaopatrzyć się w wejściówki np. do podziemi, a niezwykle popularna Brama Opatowska to konieczność odstania w długim ogonku kolejki.

Sandomierz
Sandomierz
Kotlina Sandomierska
Góry Pieprzowe

Kotlina Sandomierska to także góry i to nie byle jakie, gdyż noszą one miano najstarszych gór w Polsce i nazywane są popularnie sandomierskimi Pieprzówkami. Zwiedzając Sandomierz musicie znaleźć około 60 – 90 minut by szczególnie wiosną się tu pojawić i zobaczyć je na własne oczy, bo naprawdę warto.

Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe

Prawdopodobnie mamy tu największe naturalne rosarium w Polsce i jedno z największych w Europie, zatem tego miejsca nie wolno pominąć. Podczas naszej tam obecności kwitły drzewa owocowe więc wszystko razem wyglądało przepięknie.

Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe

Należy uważać na żyjące tu dziki, tych jednak nie nadepniemy tak jak na wijące się tu żmije. Nasza wizyta miała miejsce z początkiem maja, więc właśnie wtedy kwitły drzewa owocowe i wyglądało to pięknie.

Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Góry Pieprzowe
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy

Kotlina Sandomierska może również pochwalić się leżącym w dolinie rzeki Koprzywianki klasztorem, który to swą sławę zyskał dzięki rezydującym tu niegdyś cystersom. Ich opactwo zostało ufundowane w I połowie XIII wieku przez Mikołaja Bogorię. Historia nie obeszła się z Koprzywnicą zbyt łaskawie, dlatego kościół i zespół budynków poklasztornych nosi ślady licznych przebudowań i remontów dokonywanych zgodnie z założeniami późniejszych stylów architektonicznych.

Kotlina Sandomierska
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Kotlina Sandomierska
Klasztor Cysterski w Koprzywnicy
Zamek w Baranowie Sandomierskim

Nie tylko Kraków ma Wawel, Kotlina Sandomierska też może pochwalić się budowlą zwaną przez wielu Małym Wawelem. Zamek w Baranowie nie bez przyczyny jest tak właśnie nazywany, gdyż elementy wspólne dla obu obiektów znaleźć możemy zarówno w bryle samej budowli jak i w zdobieniach sal.

Obecnie w zamku prowadzona jest złożona działalność komercyjna – część sal udostępniona jest do zwiedzania, na terenie kompleksu działa hotel, restauracja, są też organizowane liczne eventy przeznaczone dla różnych grup – m.in. akademia golfa czy lekcje dworskich manier dla szkół.

Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek w Baranowie Sandomierskim

Dzień 3

Przeprawa promowa Zawichost

Kotlina Sandomierska ma też swoją przeprawę promową o wdzięcznej nazwie Zawichost. W pierwotnych planach miała on pomóc w przeprawie przez Wisłę, po to byśmy mogli kontynuować nasze zwiedzanie. Jednak rzeczywistość okazała się bardzo brutalna. W czasie kiedy obowiązywał sezonowy rozkład rejsów niestety nasza przeprawa nie doszła do skutku z powodu niedyspozycji barki. Mimo to, naocznie byliśmy świadkami naprawy promu, a z mechanikiem i sternikiem odbyliśmy miłą pogawędkę. Serdecznie pozdrawiamy obu panów 😊.

Przeprawa promowa Zawichost
Przeprawa promowa Zawichost
Przeprawa promowa Zawichost
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Kilka podstawowych informacji

Wejście do muzeum możliwe jest jedynie po uprzedniej rezerwacji lecz póki co bez wstępnej wpłaty. Całość za bilety płacimy na miejscu, tuż przed wejściem zatem wszystko przebiega sprawnie. Bilet rodzinny to 106 pln, zaś normalny / ulgowy – 29 / 24 PLN. A co mamy na dziedzińcu muzeum? Popatrzcie sami.

Europejskie małpy
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Kotlina Sandomierska
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Zwiedzanie

Po obiekcie oprowadzała nas pani Kasia, która pokrótce opowiedziała nam o historii tego miejsca. Zobaczyliśmy także piec do wypalania porcelany, mini warsztaty porcelanowe, wystawy starej porcelany. Dużym zaskoczeniem dla nas była porcelana różowa i zielona, która naprawdę nie jest często spotykana,

Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Kotlina Sandomierska
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie

W górnej części budynku postindustrialnego czyli dawnej hali produkcyjnej prezentowane są prace współczesnych artystów, rzeźby, obrazy, szkice. A to wszystko pod szyldem Galeria VAN RIJ, gdzie swoje prace prezentują wspaniali artyści, między innymi Paweł Orłowski.

Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie

Są też tu prace innych artystów wykonywane różną techniką: wypalane w papierze, metalowe czy drewniane.

Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Kotlina Sandomierska - Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Kotlina Sandomierska - Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie

Wróćmy jednak do warsztatów ceramicznych, podczas których można uczyć się pracy z porcelaną przez zabawę. To także idealna forma spędzania czasu razem, rodzinami czy grupami zorganizowanymi.

Ciekawych wrażeń dostarczają także porcelanowe figurki przywiezione tu z całego świata.

Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie
Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie

Na uwagę zasługują także przeróżne małpki i co ciekawe, każda z nich reprezentuje inny kraj uwypuklając jego charakterystyczne cechy.

Żywe Muzeum Porcelany w Ćmielowie

Osada neolityczna w Kopcu

Jeśli myśleliście, że to już wszystkie atrakcje z których słynie Kotlina Sandomierska to jesteście w błędzie. Poza zamkami, pałacami, kopalniami są tu także inne warte uwagi. Jedno z nich zlokalizowane jest w bliskim sąsiedztwie zamku Krzyżtopór w Ujeździe i co więcej może oczarować turystów w każdym wieku. W obiekcie czekają na nas wykonane z ogromną starannością chaty ludności kultury pucharów lejkowatych, które były obecne w Europie pomiędzy 3700 a 1900 r. p.n.e.

Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu

Nie jest to jednak zwyczajny skansen, czy muzeum, ponieważ każdy z odwiedzających będzie miał okazję przenieść się w czasie i samemu ulepić garnek, strzelić z łuku, czy złowić rybę korzystając z metod znanych w epoce kamienia! Twórcy osady chcą aby turyści nie bali się dotykać eksponatów i choć na chwilę włączyli się w życie osady. Wszystkie czynności, takie jak reperacje, budowa nowych obiektów, czy wytwarzanie narzędzi odbywać się może na oczach, a wręcz z udziałem chętnych spośród zwiedzających

Kotlina Sandomierska
Bilet
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu

W wiosce czeka również na Was neolityczne mini ZOO, w którym zobaczyć można zwierzęta hodowane 3500 lat przed Chrystusem oraz te, na które polowali ówcześni myśliwi.

Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu
Osada neolityczna w Kopcu

Dzień 4

To ostatni dzień pobytu w Kotlinie zatem nie pozostaje nam nic innego jak o poranku zabrać naszą Adrię z campingu w Bałtowie i ruszyć w drogę powrotną. Ale nie będzie to tylko i wyłącznie powrót albowiem po drodze mamy zaplanowane kilka atrakcji. Jako że jedziemy z przyczepą, to musimy brać pod uwagę ewentualne problemy z parkowaniem i nie tylko, ale takie jest życie i najważniejsze aby myśleć pozytywnie.

Walcownia żelaza (Nietulisko Duże)

Ruiny walcowni profili drobnych i blach w Nietulisku Dużym to pozostałości zakładu stanowiącego ostatnie ogniwo tzw. „ciągłego zakładu fabryk żelaznych” nad Kamienną.

Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)

Zbudowana w latach 1834-46 fabryka była starannie rozplanowanym założeniem urbanistycznym z osiedlem przemysłowym i układem wodnym.

Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)

Obiekt składał się z: walcowni, 2 suszarni, magazynu, szopy, stajni, budynku administracyjnego, wagi a także 36 domów dla robotników i kadry kierowniczej. Obecnie walcowania żelaza jest cennym zabytkiem techniki, zaś jej największą wartość stanowi kompletnie zachowany historyczny układ wodny.

Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny walcowni żelaza (Nietulisko Duże)
Ruiny zamku w Iłży

Podczas naszej ostatniej wizyty nie mieliśmy zbyt dużo szczęścia, gdyż zamek był w remoncie. Ruiny zamku w Iłży wpisane są na listę zabytków zatem niełatwo jest tam wykonywać jakiekolwiek prace rekonstrukcyjne. Mimo to udało się je rozpocząć a rozmach prac jest ogromny. Kiedy tam byliśmy mogliśmy naocznie się o tym przekonać.

Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży
Ruiny zamku w Iłży

Wejście na sam zamek okazało się niemożliwe, szkoda tylko że informacja o remoncie pojawiła się dopiero pod samą budowlą.

Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Legenda

Tuż koło głazów oraz linii energetycznej rośnie dąb z sosną tak blisko siebie, że wyglądają jakby w uścisku. Z tym miejscem związana jest legenda o wielkiej miłości mieszkanki Adamowa i przybysza z dalekich stron. Często się spotykali u podnóża skał. Chłopiec umarł tragicznie, a dziewczyna długo płakał w miejscu, które przypominało jej o ukochanym. Pewnego dnia, obok płaczącej pojawiła się starsza kobieta i obiecała że może uczynić, że młodzi będą znów razem. Tak oto oboje zostali zamienieni w drzewa rosnące w miejscu ich romantycznych spotkań.

Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Rezerwat przyrody Skały pod Adamowem
Położenie

Rezerwat znajduje się jak sama nazwa wskazuje pod Adamowem, czyli położony jest bardzo blisko Starachowic i zalewu Brody. W okolicy znajdziecie także Skały w Rudzie i Skały w Krynkach i wszystkie te ciekawe geologicznie miejsca zaliczane są do Przedgórza Iłżeckiego.

Samochód musicie zostawić przy drodze i resztę trasy pokonać na piechotę, ale droga zajmie Wam jedynie około 10-15 minut.

Kolej wąskotorowa w Starachowicach

Cała Starachowicka Kolej Wąskotorowa od wielu już lat przechodzi remont, aby docelowo dostępny był dla ruchu pasażerskiego cały odcinek: Starachowice – Iłża. Od roku 2008 ruch odbywa się na dwóch odcinkach: Starachowice – Lipie i Iłża – Marcule. Więcej o kolejce pod linkiem: https://skw.org.pl/

Kolej wąskotorowa w Starachowicach
Kotlina Sandomierska
Kotlina Sandomierska
Wąchock i Opactwo Cystersów

Klasztor w Wąchocku został zbudowany na przełomie XII i XIII wieku. Mimo upływu już wielu lat po dziś dzień jest jednym z najpiękniejszych przykładów architektury romańskiej Polsce. Fundatorem opactwa był w 1179 roku biskup krakowski Gedeon (Gedko), zaś budowniczym opactwa był Simon, z pochodzenia Włoch.

Klasztor dwukrotnie niszczyły najazdy tatarskie lecz dzięki sile woli i wytężonej pracy zakonnicy powoli przywracali go do dawnej świetności.

Wąchock i Opactwo Cystersów
Wąchock i Opactwo Cystersów
Wąchock i Opactwo Cystersów
Wąchock i Opactwo Cystersów
Wąchock i Opactwo Cystersów

Dopiero w 1951 roku klasztor cysterski w Wąchocku odrodził się. Ponadto, staraniem konwentu a także przy pomocy państwa podjęto restaurację tego cennego zespołu zabytkowego. W 1964 roku najwyższe władze Zakonu, podniosły klasztor na nowo do rangi Opactwa, zaś w 2017 roku Prezydent RP, Andrzej Duda wpisał obiekt na prestiżową listę „Pomników Historii”.

I tak oto zakończyliśmy długi majowy weekend podczas którego udało się całkiem sporo zobaczyć no i nawet pogoda nie przeszkadzała. Podsumowując, dystans jaki przejechaliśmy to 985 km ale warto było, gdyż Kotlina Sandomierska to prawdziwe zagłębie niesamowitych i różnorodnych atrakcji.

AUTOR: Andrzej

Podobał Wam się wpis? Co myślicie o tych miejscach? A może macie jakieś sugestie? Koniecznie dajcie znać w komentarzach, to dla nas bardzo ważne 😊.

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments