Jezioro Zegrzyńskie ma w swojej okolicy wiele ciekawych miejsc godnych odwiedzenia, zaczynając od majestatycznych pałaców królewskich, a kończąc na zapuszczonych fortyfikacjach wojennych. Myślę, że są to atrakcje polecane nie tylko dla mieszkańców Warszawy, którzy chcą oderwać się od zgiełku miasta, ale również dla mieszkańców innych miast, czy wiosek, którzy chcą poznać piękno Zegrza albo lepiej poznać historię i dzieje tej okolicy.
Spis treści:
- Park Pałacowy w Jabłonnej
- QUEST – „W Arciechowie wśród Dębów, Łąk i Wody”
- Bulwar Nadnarwiański i Izba Pamięci Tradycji Rybackich w Serocku
- Grodzisko Barbarka w Serocku
- Ruiny Dworku Szaniawskich na terenie Rezerwatu „Wąwóz Szaniawskiego”
- Fort Beniaminów
- Pomost w miejscowości Nieporęt-Pilawa
Park Pałacowy w Jabłonnej
Mówiąc o majestatycznym pałacu miałam na myśli właśnie letnią rezydencję króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Już tłumaczę, jak można w to miejsce dojechać. Najpierw trzeba dotrzeć do miejsca gdzie doprowadzą Was współrzędne: N 52.373558, E 20.916992. Następnie po dojechaniu na miejsce, trzeba zaparkować koło lasu i skierować się w jego głąb. Las jakby wygląda strasznie – ale wcale taki nie jest!
Zatem, idziemy wśród drzew, a po chwili wychodzimy na otwartą przestrzeń, gdzie widoczny jest kanał i długi wał przeciwpowodziowy ciągnący się w obie strony. My kierujemy się w stronę prawą. 😊
Po chwili spaceru, dochodzimy do furtki, która znajduje się po naszej prawej stronie. Właśnie tam będzie powieszona taka tabliczka:
Teraz to już tylko można rozkoszować się pięknem pałacu i jego otoczeniem. A naprawdę jest czym bowiem cały teren znajduje się na powierzchni niemalże 46 hektarów i przyciąga do siebie nie tylko przyrodą, ale również świetnie zachowanymi budowlami, m. in. oranżerią.
Poza tym, zachowały się tutaj również te mniejsze zabudowania, np. pawilon chiński. A co to jest ten pawilon? Powiem tak – jeśli znajdziecie małą chatkę, która wygląda jak po wizycie Jasia i Małgosi u Baby Jagi to to jest właśnie to. Zresztą, spójrzcie sami: 😁
Podczas zwiedzania, warto również zwrócić uwagę na stary mur, a raczej jego fragment znajdujący się w niedużej odległości od pałacu. Zapewne kryje on w sobie niebanalną historię…
Ciekawy może się również okazać łuk triumfalny położony w parku, niedaleko muru. Wzniesiony on został w 1837 roku ku czci księcia Józefa Poniatowskiego i obecnie pełni symbol rozpoznawczy pałacu w Jabłonnej.
Powrót do samochodu tą samą drogą. W razie czego, dostępne są inne ścieżki jednak my chcąc pójść na skróty skończyliśmy z butami zabrudzonymi błotem (stan na wczesną wiosnę po deszczu 😅). Z tego powodu radzimy Wam by udać się jednak tą główną dróżką, zamiast chodzić po lesie. 😊
QUEST – „W Arciechowie wśród Dębów, Łąk i Wody”
Adres: wieś Arciechów, ul. Zegrzyńska 45, przy krzyżu z napisem „Bóg-Honor-Ojczyzna”
Trasa questu rozpoczyna się we wsi Arciechów, przy ulicy Zegrzyńskiej 45 koło krzyża z napisem „Bóg-Honor-Ojczyzna”. Właśnie stąd wyruszamy w około 3 kilometrową trasę, wśród dębów, łąk i wody – jak to tytuł questu głosi. 😊😁
W trakcie tego questu poruszamy się na terenie Obszaru Natura 2000 – Doliny Dolnej Bugu. Możemy zauważyć zróżnicowanie zbiorowisk przyrodniczych i przy okazji zwiedzić kilka wiosek. 😄 Głównym naszym celem będzie rozwiązanie wszystkich zagadek (czasami trudnych 😁) i ułożenie z nich hasła, które doprowadzi nas do skarbu. A skarb jest w….. nie powiem! Nie będę psuła zabawy! 😋Poradzę tylko, by na końcu questu uważnie się rozglądać za skarbem, gdyż my przez nieuwagę (a dokładniej – przez skupienie uwagi na biegających tutaj kotach 🙄) minęliśmy skarb i zwiedziliśmy calusieńką wioskę!
Karty z zagadkami do rozwiązania questu znajdziecie tutaj.
Bulwar Nadnarwiański i Izba Pamięci Tradycji Rybackich w Serocku
Jezioro Zegrzyńskie i jego okolice oferują również mniej znane. ale równie ciekawe atrakcje. Na przykład takie piękne miasteczko, jakim jest Serock. Zaparkować samochód można w miejscu gdzie kierują współrzędne: 52°30′55.47″ N i 21°4′37.37″ E.
Stąd rozpoczniemy wędrówkę wzdłuż linii brzegowej aby w trakcie spaceru móc podziwiać przepiękne widoki na Jezioro Zegrzyńskie.
Spacerując będzie można ujrzeć liczne mostki, pomosty i łódki, a także, co najważniejsze, poczuć spokój tego cudownego miejsca.
Co więcej, zobaczymy stary gotycki kościół, pod który dojść można po licznych schodkach prowadzących wśród domów. Na pewno warto tutaj na chwilę przystanąć i poznać jego historię. Zaczyna się ona bowiem już w 1520 roku!
Jednak nie kościół był naszym celem, a izba pamięci tradycji rybackich w Serocku, która znajduje się kilkanaście metrów za kościołem (w głąb miasteczka, oddalając się od zalewu). Niestety podczas naszej wizyty w tym miejscu izba ta była zamknięta z powodu pandemii (marzec 2021 rok). Jest to jednak na pewno godne polecenia miejsce, gdyż tak jak to właściciele miejsca mówią:
Izba Pamięci i Tradycji Rybackich w Serocku, to samorządowa placówka o charakterze muzealnym. Jej misją jest budowanie i wzmacnianie tożsamości i patriotyzmu lokalnego oraz więzi społecznych poprzez działania wspierające podnoszenie świadomości społecznej w zakresie historii, tradycji i kultury miasta i gminy Serock. Ekspozycja opiera się na multimedialnym i interaktywnym przekazie, który zwiększa atrakcyjność odbioru treści merytorycznych.
Dlatego jeśli będziecie w okolicy to koniecznie tutaj zajrzyjcie! My kontynuujemy naszą wycieczkę po mieście, kierując się (pochyłą w dół) ulicą z powrotem nad zalew po drodze mijając grodzisko Barbarkę (niżej dokładniejszy opis)
Ciekawostką jest, że między rzymskokatolickim kościołem (gotyckim) a izbą Pamięci i Tradycji Rybackich znajduje się wystawa dotycząca Jerzego Szaniawskiego i jego twórczości. Wystawa przedstawiona jest w formie takich jakby plakatów, na których są nadrukowane zdjęcia, informacje oraz fragmenty tekstów Szaniawskiego.
Grodzisko Barbarka w Serocku
Grodzisko „Barbarka” jest pozostałością jednego z ważniejszych grodów na Mazowszu. Znajduje się przy ulicy Radzymińskiej w Serocku. Jest to miejsce naturalnie obronne; od południa i północy oddzielają je głębokie jary, zaś od zachodu – dolina małego strumienia. Na teren grodziska prowadzą drewniane schody.
Za to u podnóża grodu ustawiono pamiątkowy głaz, tablicę informacyjną a także makietę przedstawiającą rekonstrukcję zabytku.
Poniżej nieco historii tego miejsca:
Nazwa Syrozch pojawia się w tzw. falsyfikacie mogileńskim z 1155 roku. Był to dokument książęcy opisujący nadania dla klasztoru benedyktynów w Mogilnie, wystawiony rzekomo w roku 1065. Klasztor otrzymać miał część dochodów grodowych oraz połowę cła na Bugu. Druga wzmianka pochodzi z wykazu grodów z lat 1113-1124. Serock był wówczas jednym z grodów kasztelańskich, był ośrodkiem o charakterze politycznym, administracyjnym i wojskowym. Dokument Zygmunta III Wazy mówi o nadaniu w 1616 roku plebanowi serockiemu, księdzu Krzysztofowi Pudłowskiemu, miejsca w Serocku nazywanego Ogrodziskiem w zamian za ufundowanie kaplicy św. Barbary. Jest to jedyna w źródłach pisanych wzmianka o odkrytej na grodzisku budowli z XVII wieku (patrz: stan i wyniki badań archeologicznych).Na podstawie wyników badań archeologicznych grodzisko datowane jest na XI-XIII wieku. Na jego terenie odkryto również pozostałości późniejszego cmentarzyska szkieletowego, pochodzącego najprawdopodobniej z przełomu średniowiecza i czasów nowożytnych (2 poł. XV – pocz. XVI w.) oraz fundamenty kaplicy z XVII wieku.
https://zabytek.pl/pl/obiekty/serock-grodzisko-barbarka
Ruiny Dworku Szaniawskich na terenie Rezerwatu „Wąwóz Szaniawskiego”
W pewnym lasku zwanym rezerwatem „Wąwóz Szaniawskiego”, pełnym miłych zwierząt i nieziemsko pięknej przyrody znajdują się małe nieznaczące nic dla nikogo ruiny. – Tak mogłaby zaczynać się piękna baśń. Niestety to nie jest wytwór wyobraźni. Rzeczywiście znajdują się tam ruiny domu, niegdyś tak pięknej posiadłości Szaniawskich, która w 1977 roku poznała potęgę ognia. Okoliczności nie są znane, jednak prawdopodobnie dworek Szaniawskich został podpalony przez 2 pijanych mężczyzn, którzy zginęli w płomieniach.
Na parking zaprowadzą Was te współrzędne: N 52.479167, E 21.060833.
Niestety koło obiektu został postawiony jedynie kamień upamiętniający oraz tablica informacyjna.
Z powodu zniszczeń niewiele już zostało z ruin posiadłości. Odnaleźć można tylko miejsca do składowania żywności oraz pozostałości po schodach. Reszta zapewne rozeszła się po okolicy.
Tak czy inaczej, warto jest się udać w to miejsce by zwiedzić to co z tych ruin zostało albo chociażby po to, by móc przejechać się (lub przejść) malowniczym Wąwozem Szaniawskiego i spojrzeć na Jezioro Zegrzyńskie.
Fort Beniaminów
GPS: N 52.438848, E 21.097698
Fort Beniaminów jest fortem wybudowanym przez Rosjan. Ma on kształty niesymetrycznego pięcioboku. W 1904 roku umocnienie zyskało zdolności bojowe, jednak dalsze prace nad nim trwały do czasu wybuchu wojny japońsko-rosyjskiej. Przez czas wojny fort nie był używany. Dopiero po niej prace były kontynuowane. Betonowa konstrukcja charakteryzowała się wykorzystaniem najnowszych osiągnięć ówczesnej sztuki fortyfikacji, polegających na wbudowaniu betonowych kaponier przeciwskarpowych oraz osłonięciu poterną przejścia do koszar przed ogniem artylerii.
Pomimo swoich zdolności, fort nie został militarnie wykorzystany. W związku ze zmianą polityki obrony zachodniej granicy imperium cesarskiego, w 1913 roku został ogłoszony przetarg na rozbrojenie i sprzedaż wyposażenia fortu w Beniaminowie, przez co obiekt utracił na wartości bojowej jeszcze przed wybuchem I wojny światowej.
W sierpniu 1915 roku, kiedy Rosjanie wycofywali się z Warszawy, Fort Beniaminów został przejęty przez wojska niemieckie. Zanim jednak Rosjanie opuścili fort zdetonowali potężne ładunki wybuchowe, które miały uczynić go nieprzydatnym dla wroga. Przejęcie fortu odbyło się bez walki. Po wojnie fort miał pełnić głównie role zaplecza magazynowego dla odradzającego się Wojska Polskiego. Sytuacja szybko uległa zmianie, gdy podczas wojny polsko-bolszewickiej fort wszedł w skład drugiej pozycji obronnej przedmościa warszawskiego i był obsadzony przez polskie oddziały z 48. pułku piechoty.
W okresie międzywojennym fort wykorzystywany był nadal przez Wojsko Polskie jako zaplecze magazynowe i szkoleniowe. We wrześniu 1939 roku spełniał rolę schronu, w którym ludność miejscowa chroniła się przed bombardowaniami i ostrzałem artyleryjskim. W czasie okupacji hitlerowskiej Niemcy urządzili na terenie fortu warsztaty. Pracowali tam również jeńcy z pobliskiego obozu w Białobrzegach.
https://www.nieporet.pl/gmina-nieporet/historia-gminy/
Obecnie na terenie fortu motocrossowcy, osoby jeżdżące na quadach czy pasjonaci jazdy samochodami terenowymi ćwiczą swoje umiejętności. Gdyby przyjść w weekend w popołudniowych porach na pewno zobaczyłoby się kilka osób próbujących swoich sił na licznych górkach i pagórkach. My mieliśmy okazję zobaczyć dwa samochody terenowe, które wspinały się na dosyć strome górki. Także polecamy to miejsce wszystkim pasjonatom historii, starych umocnień i nie tylko! 😊
Pomost w miejscowości Nieporęt-Pilawa
GPS: 52.437058 N, 21.022097 E
W miasteczku zwanym Nieporęt – Pilawa znajduje się pewien pomost, przy którym lubią grasować….łabędzie! O tak, tutaj je na pewno zastaniecie. Oczywiście razem ze stadem kaczek, domagających się jedzenia. One też uwielbiają Jezioro Zegrzyńskie 😄 Tak czy inaczej, pomost jest ładny, zadbany i w dobrym stanie. Został on bowiem wybudowany w 2015 roku.
Nieopodal (ulica Wojska Polskiego 3, Nieporęt) znajduje się również port jachtowy, którego niestety nie mieliśmy okazji zobaczyć. Jednakże, zachęcamy do odwiedzenia również jego.
To już wszystkie atrakcje, które zdołaliśmy odwiedzić jednego dnia. Mam nadzieję, że udało nam się Was przekonać, że Jezioro Zegrzyńskie i jego okolice to naprawdę przepiękna okolica, warta odwiedzenia i to o każdej porze roku 😊😁
Będąc w okolicy warto także zajrzeć do innych miejsc:
- Tropem Przedmościa Warszawy
- Dolina Wkry – Ścieżka w koronach drzew
- Horowe Bagno
- Glinianki Zielonka
- Szlakiem Bitwy Warszawskiej 1920 roku – bohaterska obrona Ossowa
AUTOR: Zuzanna (13 lat)
Podobał Wam się wpis? Co myślicie o tym miejscu? A może macie jakieś sugestie? Koniecznie dajcie znać w komentarzach, to dla nas bardzo ważne 😊
